Uwaga! W najbliższy weekend  obchodzić będziemy Międzynarodową Noc Nietoperzy w tym roku jest to noc z 26 na 27 sierpnia.

Celem tego święta jest zwrócenie naszej uwagi na skrzydlate ssaki, które żyją tuż obok nas, mimo że często są niezauważone.

Nietoperze są naszymi niezawodnymi sprzymierzeńcami jeśli chodzi o walkę z owadami, a w szczególności z komarami. Jeden nietoperz w ciągu nocy potrafi zjeść ok. 50 owadów, a więc ok. 1,5 tys. przez miesiąc. Trzeba jednak pamiętać, że te latające ssaki nie żyją samotnie, ale w koloniach, które potrafią liczyć nawet kilkadziesiąt milionów sztuk! 

Czy nietoperze roznoszą wściekliznę?

O tuż – szczepy wścieklizny, które atakują nietoperze są praktycznie całkowicie niegroźne dla człowieka. Nie jest to ta sama choroba, którą przenoszą nosiciele wścieklizny klasycznej – np. psy czy lisy.  Jak podaje Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra” poszczególne szczepy wścieklizny nietoperzowej, np. EBLV-1, występują wśród tych zwierząt stale i pospolicie, a mimo to praktycznie nigdy nie przenoszą się na inne ssaki. Odnotowano tylko kilkanaście takich przypadków, w tym ani jednego w Polsce.”Wściekłe” nietoperze nie są agresywne, nie atakują ludzi, a jednym z pierwszych objawów jest osłabienie, które uniemożliwia lot, co eliminuje ryzyko ataku, nawet gdyby nietoperz miał ochotę ugryźć przechodzącego w pobliżu człowieka.

Chiropterologia to nauka zajmująca się nietoperzami, nazwa pochodzi od łacińskiego „chiroptera„, co aktualnie oznacza po prostu „nietoperz”, a dosłownie – rękoskrzydłe.

Zachęcamy do obserwowania naszych skrzydlatych przyjaciół, a jeśli chcemy by zamieszkały obok nas możemy zrobić dla nich domek.

Budka dla nietoperzy – jak ją wykonać?

Często się ich niesłusznie boimy. Pojawiają się w horrorach jako wampiry i w opowieściach mówiących, że potrafią się wplątywać we włosy. A w rzeczywistości nietoperze to sympatyczne i pożyteczne ssaki. Budując budkę dla nich, zachęcimy je do osiedlania się w naszym ogrodzie czy na działce.

Sympatyczne ssaki

Rękoskrzydłe, czyli nietoperze, to nocne ssaki, które żywią się owocami lub małymi owadami. Krajowe gatunki ważą od 5 do 10 gramów, czyli 1/10 wagi przeciętnego wróbla. Nie ma wśród nich małych wampirów – dieta nietoperzy żyjących w Polsce składa się głównie z owadów. Tylko trzy gatunki żyjące w Ameryce Południowej piją krew ptaków i ssaków. Rodzime odmiany gustują na przykład w komarach – potrafią ich zjeść kilka tysięcy w ciągu dobry. Zapraszając nietoperza do swojego ogródka, sprawimy, że bzyczących krwiopijców będzie mniej, a także przyczynimy się do powiększenia populacji ginącego gatunku. W Polsce wszystkie odmiany nietoperzy są bowiem pod ochroną.

Zwyczaje nietoperzy

Stare drzewa oraz wszystkie ciepłe i ciasne miejsca są lubiane przez nietoperze. Domek dla nich powinien imitować przestrzeń między korą a pniem drzewa. W takiej miłej budce nietoperze mają dobre warunki do rozmnażania się. W okresie lipca i czerwca potrzebują miejsca lęgowego i często zajmują budki dla ptaków. Niestety nie jest to najlepsze rozwiązanie dla nich – wielkość otworów pozwala drapieżnikom na dotarcie do nietoperzy.

Jak wykonać budkę?

Zrobienie mieszkania dla nietoperzy jest bardzo proste i tanie. Na tylną ścianę budki potrzebujemy deski z miękkiego i nieoheblowanego drewna, może być to na przykład sosna lub brzoza. Na tej części nietoperze będą mieszkać, więc muszą mieć w co wczepić pazurki. Dodatkowo możemy ponacinać wewnętrzną część tylnej ścianki poziomo na głębokość 2 milimetrów co kilka centymetrów. Długość tylnej ścianki powinna mieć od 20 do 50 centymetrów, a przednia powinna być o 5 centymetrów krótsza. Przednia ścianka, daszek i boki mogą zostać wykonane z tego samego drewna lub z płyty MFP, która jest odporna na czynniki atmosferyczne. Odstęp między tylną a przednią ścianką powinien wynosić od 2 do 15 centymetrów. Boki muszą być długości tylnej ścianki, aby osłaniały wnętrze od wiatru. Daszek dopasowujemy do szerokości budki. Niezależnie od szerokości boków, szpara wlotowa znajdująca się na dole musi mieć 2 centymetry i szerokość tylnej ścianki. Jeśli zrobiliśmy głębszą budkę, to musimy dodać ukośną podłogę, która zmniejszy wlot, zapobiegając atakowi drapieżników. Uwaga! Do wykonania budki zawsze wybieramy miękkie, niestrugane drewno, niepokryte impregnatem ani żadnymi środkami chemicznymi.

Gdzie umieścić budkę

Wybierzmy miejsce od strony południowej i osłonięte od wiatru oraz deszczu, aby mieszkańcom było ciepło. Wlot do budki powinien być odsłonięty i łatwy do zlokalizowania, więc nie mogą go przysłaniać na przykład gałęzie, ale nie może być dostępny dla drapieżników. Dobrym miejscem są drzewa oraz ściany budynków. Można wieszać po kilka budek w niewielkiej odległości, w odległości 3-5 m nad powierzchnią ziemi.

Czy ktoś tu mieszka?

Aby sprawdzić, czy budka została zamieszkana obserwujemy, czy pojawiły się pod nią odchody. Będzie to jednoznaczny sygnał, że nietoperze się w niej osiedliły. Co ciekawe, w jednej budce potrafi mieszkać cała rodzina. Nie zaglądajmy tam zbyt często, aby jej nie przestraszyć, a odchody wykorzystajmy jako nawóz.

źródło: https://www.castorama.pl/budka-dla-nietoperzy-jak-ja-wykonac-ins-103925.html

Nietoperze w Polsce

W naszym kraju możemy spotkać co najmniej 27 gatunków nietoperzy:

Podrząd rudawkokształtne Pteropodiformes (lub Yinpterochiroptera)
Rodzina podkowcowate Rhinolophidae

1. Podkowiec mały Rhinolophus hipposideros (Bechstein, 1800)
2. Podkowiec duży Rhinolophus ferrumequinum (Schreber, 1774)

Podrząd mroczkokształtne Vesperitilioniformes (lub Yangochiroptera)
Rodzina mroczkowate Vespertilionidae

1. Nocek Alkatoe Myotis alcathoe (von Helversen & Heller, 2001)
2. Nocek duży Myotis myotis (Borkhausen, 1797)
3. Nocek Bechsteina Myotis bechsteinii (Kuhl, 1817)
4. Nocek Natterera Myotis nattereri (Kuhl, 1817)
5. Nocek ostrouszny Myotis blythii (Tomes, 1857) [syn. M. oxygnathus (Monticelli, 1885)]
6. Nocek orzęsiony Myotis emarginatus (Geoffroy, 1806)
7. Nocek wąsatek Myotis mystacinus (Kuhl, 1817)
8. Nocek Brandta Myotis brandtii (Eversmann, 1845)
9. Nocek łydkowłosy Myotis dasycneme (Boie, 1825)
10. Nocek rudy Myotis daubentonii (Kuhl, 1817)
11. Mroczek (lub mroczak) posrebrzany Vespertilio murinus (Linnaeus, 1758)
12. Mroczek pozłocisty Eptesicus nilssonii (Keyserling & Blasius, 1839)
13. Mroczek późny Eptesicus serotinus (Schreber, 1774)
14. Karlik malutki Pipistrellus pipistrellus (Schreber, 1774)
15. Karlik drobny Pipistrellus pygmaeus (Leach, 1825)
16. Karlik większy Pipistrellus nathusii (Keyserling & Blasius, 1839)
17. Karlik średni Pipistrellus kuhlii (Kuhl, 1817)
18. Karlik płowy Pipiistrellu lepidus Blyth, 1845
19. Przymroczek Saviego Hypsugo savii (Bonaparte, 1837)
20. Borowiec olbrzymi Nyctalus lasiopterus (Schreber, 1780)
21. Borowiec wielki Nyctalus noctula (Schreber, 1774)
22. Borowiaczek (lub borowiec leśny) Nyctalus leisleri (Kuhl, 1817)
23. Gacek brunatny Plecotus auritus (Linnaeus, 1758)
24. Gacek szary Plecotus austriacus (Fischer, 1829)
25. Mopek zachodni Barbastella barbastellus (Schreber, 1774)

Rodzina podkasańcowate Miniopteridae

26. Podkasaniec zwyczajny Miniopterus schreibersii (Kuhl, 1817).

Wszystkie polskie nietoperze:

• polują na stawonogi – głównie owady
• zimą zapadają w stan zwany hibernacją lub snem zimowym

źródło: https://www.salamandra.org.pl/nietoperzewpolsce.html